Adwent - lekki post
Kulinaria
Adwent to czas oczekiwania na Boże Narodzenie. Nie jest on tak ścisły w obostrzeniach jak Wielki Post, ale warto zrezygnować z niektórych produktów żywnościowych. Adwent ma charakter bardziej refleksyjny niż pokutny. W czasie adwentu obmyślane są przepisy na świąteczny stół, sprawdzane nowe potrawy i gromadzone składniki do wigilijnych przepisów. Każdy dom ma własne adwentowe tradycje. Najczęściej są to otwierane okienka z kalendarza wypełnionego drobnymi słodkościami lub zadaniami na każdy dzień.
Symbolika Adwentu
Z okresem Adwentu, oprócz oczywiście koloru fioletowego kojarzą się także inne elementy, mianowicie: Wieniec Adwentowy, Roraty i Roratka. Przyjrzyjmy się ich znaczeniu.
Wieniec Adwentowy
Wywodzi się on z krajów protestanckich. Po raz pierwszy pojawił się w roku 1833 w Hamburskim domu dla opuszczonych dzieci „Rauhen Haus”. Posiada on przede wszystkim wymowę eschatyczną, wskazuje na wiecznie trwający adwent – oczekiwanie ludzkości. Cztery zapalane w kolejne Niedziele Adwentu świece symbolizują zbliżanie się do Chrystusa, który jest Prawdzwą Światłością. Ozdabiany jest często zielonymi gałązkami, znakiem życia. W samym wieńcu również pojawia się kolor fioletowy, który przypomina o radosnym oczekiwaniu i potrzebie duchowego (moralnego) przygotowania na przyjście Pana. Jako całość jest on znakiem wspólnoty czuwającej na modlitwie i oczekującej Pana.
Roraty
Roraty są to Msze św. ku czci Najświętszej Maryi Panny sprawowane podczas Adwentu. Ich nazwa pochodzi od słów łacińskiej pieśni, którą śpiewa się na wejście, mianowicie: Rorate caeli desuper et nubes pluant justum (Spuśćcie rosę niebiosa i obłoki niech wyleją sprawiedliwego). Najstarsze wzmianki o Roratach w Polsce pochodzą z XIII w. Natomiast praktykę odprawiania Rorat każdego dnia Adwentu (oprócz Niedziel) upowszechnił kard. Stefan Wyszyński w latach 1957-1961. Zasadniczo Roraty sprawuje się rano o wschodzie słońca.
Roratka
Z odprawianiem Rorat związane jest zapalenie dodatkowej świecy – Roratki. Symbolizuje ona Maryję – Jutrzenkę, która poprzedza, daje światu Chrystusa – Słońce, nieznające zachodu. Świecę tę zwykle przewiązuje się białą lub niebieską wstęgą i ustawia w prezbiterium w pobliżu ołtarza.
Zobaczcie, zebrane przez nas przepisy na czas Adwentu.
Polędwica z dorsza (z warzywami)
Polędwica z dorsza pieczona razem z warzywami to zdrowe i lekkie danie na obiad lub kolację. Idealnie komponuje się z domowymi frytkami, kuskusem lub po prostu miksem sałat z winegretem. Przygotowana z kaparami, oliwkami i pomidorkami koktajlowymi to przepyszna inspiracja kuchnią włoską. Pięknie prezentuje się na talerzu, dlatego z powodzeniem można podać ją na wyjątkową okazję i na świąteczny obiad.
Składniki:
dorsz 500 g
oliwa z oliwek 60 ml
czosnek 1 szt.
czarne oliwki 10 szt.
zielone oliwki 10 szt.
kapary 15 szt.
pomidory truskawkowe 10 szt.
natka pietruszki 1 szt.
bulion warzywny 100 ml
sól 5 g
pieprz 5 g
Przygotowanie dodatków: myjemy pomidorki koktajlowe. Oliwki zielone, czarne i kapary odsączamy z zalewy. Oliwki kroimy w plasterki, kapary pozostawiamy w całości.
Polędwica z dorsza: piekarnik rozgrzewamy do 180°C, blaszkę przykrywamy papierem do pieczenia. Na środku układamy filety. Polewamy oliwą z oliwek, posypujemy czosnkiem, oliwkami i kaparami, oprószamy solą oraz pieprzem, do smaku. Wokół rozkładamy pomidorki i gałązki natki, skrapiamy wszystko bulionem warzywnym.
Pieczenie polędwicy z dorsza: rybę wstawiamy na 15–20 min. Przed podaniem posypujemy ulubionymi ziołami.
Porady
Prawidłowo przygotowana polędwica z dorsza z piekarnika jest miękka i soczysta w środku. Jeśli popełnimy błąd, możemy sprawić, że nasza ryba będzie nadmiernie przesuszona, a w konsekwencji – niesmaczna. Z tego powodu warto skorzystać ze sprawdzonych rozwiązań – możemy np. upiec polędwicę z dorsza w papilotach lub w rękawie. Pozwoli nam to zminimalizować ryzyko nadmiernego przesuszenia mięsa.
Możemy również przygotować polędwicę z dorsza smażoną – wtedy warto ją wcześniej obtoczyć w mące lub w jajku i w bułce tartej. Robi się ją nieco szybciej, jest wyjątkowo pyszna, ale nie tak bardzo efektowna i niestety bardziej kaloryczna.
Dorsza, zwłaszcza niewielkich rozmiarów, możemy upiec w całości wraz ze skórką. Dzięki temu z całą pewnością nie wyschnie podczas pieczenia. Nie musimy używać też dodatkowego tłuszczu.
Przed pieczeniem polędwicę dorsza możemy skropić sokiem z cytryny – będzie delikatniejsza w smaku.
Możemy użyć również pomidorów suszonych, z zalewy, wtedy danie będzie jeszcze bardziej aromatyczne.
Polędwica z dorsza – z czym podać?
Polędwicę z dorsza można serwować z różnymi dodatkami:
frytki - do tak delikatnej ryby dobrze pasują klasyczne, ale sprawdzą się również te z batata, z selera, marchwi lub buraka,
ziemniaki - z wody posypane koperkiem, opiekane lub w formie puree,
warzywa - mieszanka warzyw gotowanych na parze lub upieczonych razem z rybą.
Ciekawym dodatkiem będzie ratatouille.
Całość uzupełnią też lekkie surówki, np. z rukoli lub miksu sałat, połączone ze świeżym ogórkiem, papryką, cebulą cukrową, polane winegretem. Kapusta kiszona podawana najczęściej do ryby, tutaj nie będzie odpowiednia, jej intensywny smak zdominuje polędwicę dorsza we włoskim stylu.
Pasztet z karpia
Pasztet z karpia to idealne danie, które urozmaici postny stół. Jeśli masz dosyć monotonnych przepisów, warto sięgnąć po pasztet rybny, który nie wymaga wiele pracy i wprowadzi świeżość przy adwentowej kolacji. Pasztet rybny świetnie smakuje podany na świeżym pieczywie ze słodko-kwaśnym sosem żurawinowym lub pokrojony w plastry z dodatkiem chrzanu jako dodatek do obiadu.
Składniki:
karp 1 kg
sól 3 szczypty
cebula 3 szt.
marchewka 2 szt.
seler 0.25 szt.
por 0.5 szklanki
goździki 3 szt.
podgrzybki 50 g
liść laurowy 2 szt.
ziele angielskie 4 szt.
jajka 2 szt.
czerstwe bułki 1 szt.
masło 65 g
pieprz 1 szczypta
bułka tarta 1 łyżka stołowa
tymianek 1 szczypta
Karpia kroimy na kawałki. Dno glinianego naczynia posypujemy szczyptą soli i obkładamy dwiema cebuli posiekanymi w piórka. Robimy to naprzemiennie. Najpierw kładziemy karpia, znowu zasypujemy solą i cebulą. Przykrywamy, wstawiamy na noc do lodówki. Rano kawałki ryby opłukujemy. W ten sposób zneutralizujemy jej charakterystyczny zapach.
Do garnka dajemy obrane warzywa, cebulę ponabijaną goździkami, podgrzybki razem z wodą z namaczania oraz liście laurowe i ziele angielskie. Dolewamy wody, aby wszystkie składniki były przykryte, gotujemy ok. 20 minut. Wkładamy kawałki karpia, gotujemy ok. 10 minut. Ostrożnie wyjmujemy i studzimy, po czym obieramy ze skóry i ości.
Rybie mięso mielemy razem z marchewkami i selerem z wywaru, wcześniej ugotowanym jajkiem na twardo i czerstwą kajzerką, następnie mieszamy z jajkiem surowym, pokrojonymi w małą kostkę podgrzybkami z wywaru oraz 50 g masła. Przyprawiamy do smaku solą, pieprzem i tymiankiem. Dokładnie wyrabiamy.
Prostokątną formę (10 x 23 cm) smarujemy pozostałym masłem, oprószamy tartą bułką, nakładamy masę i dokładnie ją uklepujemy. Wstawiamy do piekarnika o temp. 180°C, pod spód dajemy formę z wodą. Pieczemy ok. 45 minut. Pasztet z karpia jest gotowy do podania.
Pasztet rybny to uniwersalny przepis, który będzie pasował zarówno na uroczyste spotkania rodzinne, jak i szybki lunch. Jeśli przygotujemy większą porcję pasztetu rybnego, można przechowywać go w lodówce, a nawet mrozić. Pieczony pasztet z karpia będzie smakował świetnie zarówno na ciepło jak i zimno.
Pasztet rybny to doskonały sposób by przemycić cenne kwasy omega 3 zawarte w rybach do codziennej diety. Mimo że lista składników potrzebnych do przygotowania rybnego pasztetu wydaje długo, to bez obaw. Wszystkie produkty na pasztet z ryby gotowanej są łatwo dostępne, a listę składników można nieco modyfikować w zależności od upodobań smakowych. Wypróbuj także pasztet z dorsza lub pstrąga.
Pasztet rybny z grzybami możemy przygotować z dodatkiem ulubionych grzybów, np. wyśmienity pasztet z karpia z podgrzybkami. Możemy zmodyfikować także listę wykorzystanych przypraw. Przygotowanie pasztetu do doskonała okazja by przejrzeć swoją lodówkę i dodać do niego produkty, które od dłuższego czasu zalegają na jej dnie. Do pasztetu z ryby z warzywami dodaj włoszczyznę z rosołu lub zalegający szpinak.
Bigos z kiszonych buraków
Ten bigos to sposób na wykorzystanie kiszonych buraków. Danie sprawdzi się doskonale podczas adwentowych posiłków.
Składniki:
wieprzowina 250 g
olej 1 łyżka stołowa
boczek wędzony 250 g
woda 1 szklanka
liść laurowy 2 szt.
ziele angielskie 1 szczypta
suszone grzyby 2 szt.
cebula 2 szt.
kiszone buraki 1 szklanka
sos sojowy 2 łyżki stołowe
masło 1 łyżka stołowa
sól 1 szczypta
pieprz 1 szczypta
kumin (kmin rzymski) 1 szczypta
cynamon 1 szczypta
Surową wieprzową łopatkę kroimy w kostkę i obsmażamy na oleju; przekładamy do garnka. Na tym samym oleju obsmażamy boczek lub dobrą wiejską kiełbasę albo szynkę, dorzucamy do mięsa. Zalewamy wodą, aby tylko było zakryte, stawiamy na małym ogniu. Dodajemy 2 liście laurowe, kilka ziaren ziela angielskiego, 1–2 suszone grzyby.
Duże słodkie cebule drobno kroimy, wrzucamy na tłuszcz z mięsa, dolewamy jeszcze oleju i dusimy, aż pięknie się zezłocą, dodajemy do mięsa. Na patelnię dajemy teraz ok. połowy naszych ukiszonych buraczków (startych lub drobno pokrojonych), skrapiamy sosem sojowym, dokładamy łyżkę masła, dusimy aż zmiękną i dajemy do mięsa z cebulą. Mieszamy, dusimy ok. 40 min.
Grzyby wyjmujemy, siekamy i z powrotem wkładamy do bigosu. Przyprawiamy solą, pieprzem, szczyptą kuminu i cynamonu, ew. sokiem z buraków, dusimy jeszcze 10 min.
Bigos z cukinii
Bigos z cukinii z dodatkiem kiełbasy i pomidorów to świetna alternatywa dla tradycyjnej wersji z kapusty kiszonej lub słodkiej. Można również przygotować bigos z cukinii z pieczarkami lub z boczniakami bądź z grzybami leśnymi, a także w wariancie wegetariańskim - wystarczy pominąć składnik mięsny. Można też przygotować go latem i zawekować, będzie gotowy do podania w każdej chwili.
Porady
• Jeśli chcemy cieszyć się smakiem duszonych warzyw przez cały rok, to polecamy przełożyć gorący bigos z cukinii do słoików. Pasteryzujemy go przez 20 min.
• Jeśli wolimy bardziej jednorodną konsystencję dań, to możemy również przygotować bigos z tartej cukinii. Jedną i drugą wersję można mrozić, po wystudzeniu wystarczy podzielić go na mniejsze porcje i wsadzić do zamrażalnika.
• Tak przyrządzona cukinia jest świetną bazą do innych dań. Możemy przygotować z niej zupę, wykorzystać jako farsz do lazanii warzywnej, zapiekanek. Kiedy nam się spieszy, wystarczy ugotować do niego makaron, kaszę lub ryż, żeby cieszyć się pełnym, sycącym daniem obiadowym. Odpowiednia będzie też świeża bułka lub chleb.
Powiązane wiadomości
Comment (0)