Roślina strzeżona przez Ducha Gór
Ziołowe opowieści
Według jednej z najstarszych chińskich legend żeń-szeń powstał z łez bogów, którzy płakali nad cierpieniem ludzi. Ich łzy spadły na ziemię i zamieniły się w korzenie o magicznych właściwościach. Uważano, że żeń-szeń rośnie tylko tam, gdzie ziemia jest czysta, a energia życiowa (qi) szczególnie silna.
W Korei żeń-szeń jest związany z Duchem Gór (Sanshin), który rzekomo strzeże miejsc, gdzie rośnie roślina. Każdy zbieracz żeń-szenia musi okazać szacunek duchowi, zanim podejmie próbę wykopania korzenia. Jeśli tego nie zrobi, korzeń stanie się niewidzialny lub zniknie w ziemi. Opowieści mówią też, że podczas wykopywania żeń-szenia w nocy, jego korzeń może lśnić delikatnym światłem, prowadząc zbieracza, ale tylko jeśli jego intencje są czyste.
W Japonii wierzono, że żeń-szeń jest zaklętą istotą, która potrafi przybrać ludzką formę. Na Syberii mówiono, że jest darem Matki Ziemi dla tych, którzy potrzebują siły i zdrowia. Wędrowcy opowiadali, że korzeń potrafi uratować życie, gdy jest spożywany w sytuacjach ekstremalnych, takich jak zamiecie czy głód. Według legendy, niektóre korzenie mogą uciekać przed ludźmi, jeśli ci nie wykażą się cierpliwością i pokorą.
W wielu kulturach żeń-szeń uważano za amulet chroniący przed złymi duchami i chorobami. Ludzie nosili kawałki korzenia na szyi, wierząc, że jego energia odpędzi nieszczęścia i przyciągnie zdrowie. Szczególnie ceniono korzenie przypominające ludzką sylwetkę, które miały największą moc.
Pierwsze wzmianki o żeń-szeniu pojawiły się już około 2000 lat p.n.e. w starożytnych chińskich tekstach medycznych. Roślina była używana jako środek wzmacniający ciało, umysł i ducha.
Klasyczny Zielnik Shennonga, z ok. 100 n.e. opisuje go jako roślinę poprawiającą energię życiową (qi), wzmacniającą odporność i przedłużającą życie. Tradycyjna medycyna chińska (TCM) klasyfikowała żeń-szeń jako "tonik cesarski", stosowany głównie przez władców i arystokrację.
Żeń-szeń (Panax ginseng) jest jedną z najbardziej cenionych roślin leczniczych, a dzięki swojej wyjątkowości, zarówno w wyglądzie, jak i działaniu, stał się symbolem zdrowia, siły i połączenia człowieka z naturą. Nazwa „Panax” pochodzi z greckiego słowa oznaczającego „wszechlekarstwo” (pan – wszystko, akos – lekarstwo), co odzwierciedla szerokie zastosowanie tej rośliny.
Wspiera on organizm w walce z infekcjami bakteryjnymi i wirusowymi, pobudzając aktywność komórek odpornościowych. W małych dawkach stymuluje centralny układ nerwowy, poprawia koncentrację, pamięć i zdolność logicznego myślenia. Badania potwierdziły, że regularne stosowanie poprawia funkcje poznawcze, takie jak myślenie abstrakcyjne i zdolność do rozwiązywania problemów. U osób starszych żeń-szeń wspiera funkcje pamięciowe i odporność psychiczną. Roślina ta działa uspokajająco w sytuacjach stresowych, jednocześnie zwiększając poziom energii w stanach wyczerpania. Poprawia też krążenie krwi, co sprzyja lepszemu dotlenieniu organizmu. Pomaga regulować poziom glukozy we krwi, stymuluje komórki trzustki do produkcji insuliny i poprawia jej wykorzystanie przez organizm. Pomaga w regeneracji organizmu po wysiłku fizycznym lub chorobie. Znany jest z działania afrodyzjakalnego, wspiera leczenie problemów z potencją u mężczyzn oraz poprawia libido u obu płci. Niektóre badania wskazują, że związki zawarte w żeń-szeniu, mogą hamować rozwój komórek nowotworowych i wspierać organizm w trakcie terapii przeciwnowotworowej. Żeń-szeń wspiera też równowagę hormonalną u kobiet, łagodząc objawy menopauzy, takie jak uderzenia gorąca, zmęczenie czy drażliwość.
Najłatwiejszym i najskuteczniejszym sposobem wykorzystania żeń-szenia jest żucie świeżych lub suszonych korzeni w odpowiednich dawkach. Po dokładnym przeżuciu należy je połknąć. Proces żucia rozpoczyna trawienie, dlatego im lepiej rozdrobnimy korzeń i wymieszamy go ze śliną, tym efektywniej nasz organizm wchłonie jego składniki odżywcze.
Standardowa dzienna dawka w ramach „kuracji żeń-szeniowej” wynosi od 1 do 4 g korzenia. Można ją podzielić na dwie porcje, przyjmując połowę rano, a drugą część po południu, jeśli dawka przekracza 2 g. Najlepiej spożywać żeń-szeń między posiłkami. W przypadku choroby, aby przyspieszyć efekty, dawkę można zwiększyć do maksymalnie 4 g na dobę.
Napar z żeń-szenia
Drobno posiekany korzeń (około 1 g, czyli pół łyżeczki) zalać wrzątkiem i zaparzać przez 15–20 minut. Tę samą porcję można zalać wrzątkiem 2–3 razy. Pić ciepły, najlepiej między posiłkami.
Napar z żeń-szenia doskonale działa na górne drogi oddechowe, szczególnie wspierając osoby pracujące głosem, takie jak wykładowcy, nauczyciele itp..
Nalewka żeńszeniowa
30 g świeżego lub suszonego, pokrojonego korzenia żeń-szenia zalać 0,25 litra alkoholu o mocy 50-70% i odstawić w ciepłe miejsce na co najmniej cztery tygodnie. Co kilka dni wstrząsnąć naczyniem. Po dwóch tygodniach można dodać łyżkę miodu. Kurację zaczynamy od 1-5 łyżeczek dziennie, stopniowo zwiększając dawkę do 5-7 łyżeczek w ciągu tygodnia. Nalewkę stosujemy do wyczerpania zapasu. Pozostałe korzenie można ponownie zalać alkoholem lub przeżuć. Najlepiej spożywać nalewkę raz dziennie, po śniadaniu. Profilaktyczne stosowanie żeń-szenia jest wskazane w dowolnym czasie, szczególnie w sezonie jesienno-zimowo-wiosennym.
Uwaga: Chociaż żeń-szeń ma wiele zalet, jego stosowanie powinno być zgodne z zaleceniami, aby uniknąć skutków ubocznych. Kuracje żeńszeniowe powinny trwać co najmniej miesiąc, nie dłużej jednak niż 3 miesiące, po czym należy zrobić miesięczną przerwę. W razie chorób przewlekłych lub ciąży należy skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem suplementacji.
Ilona Girzewska Certyfikowany Zielarz Fitoterapeuta
Tel: 416-882-0987 • FB: Ziołowe opowieści • Podcast: radio7toronto.com
Comment (0)