Kontrowersje wokół ArriveCan

Tuesday, 13 Feb, 2024

Kontrola audytora

Kanadyjska Audytor Generalna Karen Hogan nie przebierała w słowach, wyjaśniając wnioski ze swojego długo oczekiwanego raportu na temat aplikacji ArriveCan.
„Jestem audytorem od kilkudziesięciu lat. Jestem audytorem generalnym od prawie czterech lat. Powiedziałbym, że to prawdopodobnie jedna z najgorszych metod prowadzenia dokumentacji finansowej, jaką widziałam” – powiedziała pani Hogan reporterom na konferencji prasowej 12 lutego.
Choć CBSA podała wcześniej, że stworzenie, uruchomienie, obsługa i konserwacja ArriveCan kosztowała 54 miliony dolarów, pani Hogan oszacowała ten koszt na 59,5 miliona dolarów. Powiedziała jednak, że liczba ta może być wyższa lub niższa, ponieważ dokonała ustaleń wyłącznie na podstawie dostępnych informacji.
Raport audytora generalnego ukazał się kilka tygodni po opublikowaniu przez Rzecznika Praw Obywatelskich ds. Zamówień Alexandra Jeglica w styczniu, z którego wyni- kało, że w przypadku 76 procent wydanych umów „niektóre lub wszystkie zasoby zaproponowane przez wybranego dostawcę nie wykonały żadnych prac w ramach zamówienia”. Rzecznik stwierdził również, że często brakowało kluczowych dokumentów związanych z zawieraniem umów i rozwojem ArriveCan.
  Chociaż oba raporty rzuciły nieco światła na aplikację, wiele pytań pozostaje bez odpowiedzi. Oto spojrzenie na historię ArriveCan i informacje ujawnione do tej pory.
Aplikacja do sprawdzania statusu szczepień przeciwko Covid-19
Platformę ArriveCan opracowano podczas pandemii COVID-19 w celu uzyskiwania informacji zdrowotnych, w tym statusu szczepień przeciwko Covid-19, od podróżnych wjeżdżających do Kanady drogą elektroniczną, a nie na formularzach papierowych. Aplikacja szybko zyskała złą reputację ze względu na błędy, na przykład gdy w czerwcu 2022 r. wysyłała wiadomości do niektórych podróżnych, informując ich, że muszą poddać się kwarantannie, mimo że zostali w pełni zaszczepieni i nie mają Covid-19.
Pod rosnącą presją ze strony grup turystycznych i zwykłych Kanadyjczyków, aby wycofali aplikację, rząd federalny uczynił ArriveCan opcjonalnym od października 2022 r., mniej więcej w tym samym czasie, gdy zniesiono wszystkie ograniczenia graniczne związane z COVID-19. To był jednak dopiero początek kontrowersji wokół aplikacji, gdyż w listopadzie 2022 roku Izba Gmin przyjęła wniosek, aby audytor generalny przeprowadził audyt wydajności ArriveCan.
Głosowanie odbyło się w odpowiedzi na informację CBSA, która ujawniła, że cena aplikacji wyniosła 54 miliony dolarów w porównaniu z początkowym kosztorysem wynoszącym 80 000 dolarów. Koszt zyskał więcej uwagi po tym, jak dwóm kanadyjskim firmom technologicznym udało się odtworzyć aplikację ArriveCan w jeden weekend, a niektórzy szacują, że aplikację można było stworzyć za mniej niż 250 000 dolarów.
Nawet premier Justin Trudeau, który w październiku 2022 r. stwierdził, że wydatki na ArriveCan stanowią „optymalne wykorzystanie” dolarów podatników, trzy miesiące później przyznał, że umowy dotyczące aplikacji wydają się „wysoce nielogiczne i nieefektywne”.
Za utworzenie aplikacji firmy GC Strategies, Dalian i Coradix otrzymały w 2022 r. ponad 17 mln dolarów po otrzymaniu przez CBSA zarzutów dotyczących niewłaściwego postępowania przy zawieraniu umów w aplikacji ArriveCAN. GC Strategies zatrudnia tylko dwóch pracowników i jako generalny wykonawca projektu otrzymała wynagrodzenie w wysokości 8,9 miliona dolarów.
Zawarcie umowy o niewłaściwym postępowaniu przez 3 firmy IT
Dochodzenie prowadzone przez Komisję ds. Operacji i Szacunków Rządu (OGGO) w sprawie skandalu ArriveCan rozpoczęło się gwałtownie, a 27 października 2023 r. współzałożyciele montrealskiej firmy programistycznej Botler AI zeznali, że frakcje w rządzie federalnym są zaangażowane w potencjalna korupcja, wymuszenia i „kontrakty widmo”. Chociaż Botler AI nie pracował nad ArriveCan, współpracował z jednym z głównych wykonawców, który to zrobił.
31 października parlamentarzyści skrytykowali szefów Coradix i Dalian na OGGO za to, że byli „bardzo kosztownymi” pośrednikami w związku z ich rolą w opracowywaniu aplikacji ArriveCan, która polegała na zlecaniu prac innym firmom, a następnie zatrzymywaniu różnicy w kieszeni.
11 listopada 2023 r. partner GC Strategies, Kristian Firth, również znalazł się pod ostrzałem parlamentarzystów za rzekome zawyżanie doświadczenia zawodowego panów Morva i pani Dutt w ich życiorysach bez ich wiedzy. Pan Firth powiedział OGGO, że przez pomyłkę wysłał do CBSA błędne wersje CV, co zdaniem parlamentarzystów jest niewiarygodne.
Po przesłuchaniach przed OGGO PSPC ogłosiło, że rozpoczęło przegląd trzech firm informatycznych pod kątem domniemanych nadużyć związanych z umowami, dodając, że po zakończeniu przeglądu podejmie „odpowiednie działania”.
Kto zatrudnił firmę GC Strategies do pracy nad ArriveCan
To, kto w ogóle zatrudnił GC Strategies do pracy nad ArriveCan, stało się głównym pytaniem w dochodzeniu OGGO i wciąż nie ma pełnej odpowiedzi. 24 października były wiceprezes CBSA Minh Doan i były prezes CBSA John Ossowski zeznali, że nie wiedzą, kto zatrudnił firmę informatyczną do opracowania aplikacji.
Jednak 7 listopada 2023 r. były dyrektor generalny CBSA Cameron MacDonald powiedział, że to pan Doan podjął decyzję o zatrudnieniu firmy, dodając, że pan Doan groził, że obwinia jego i byłego dyrektora wykonawczego CBSA Antonio Utano za taki wybór. podczas rozmowy telefonicznej.
Na początku 2024 r. pan Utano i pan MacDonald zostali zawieszeni bez wynagrodzenia na stanowiskach w rządzie federalnym w związku z zarzutami o niewłaściwe postępowanie związane z ArriveCan. Obaj mężczyźni stwierdzili, że zarzuty były próbą „zastraszenia”, aby uciszyć ich krytykę CBSA.
Pani Hogan ma zeznawać przed Stałą Komisją ds. Rachunków Publicznych w dniu 13 lutego wraz z prezes CBSA Erin O'Gorman i prezes PHAC Heather Jeffrey. 7 lutego OGGO głosowało za zawieszeniem przesłuchań komisji w sprawie aplikacji, a parlamentarzyści z Partii Liberalnej, NPR i Bloku Québécois wyrazili obawy, że dalsze przesłuchania mogą zagrozić obecnym dochodzeniom CBSA i RCMP w sprawie skandalu.

Matthew Horwood