Popielec

Tuesday, 13 Feb, 2024

Zaczynamy post

Po kilku tygodniach karnawał dobiega końca. Czasem zwiastującym koniec są ostatki.

W zależności od regionu Polski nazywane są podkoziołkiem, śledzikiem lub zapustami. W tradycji koniec karnawału trwa kilka dni. Zaczyna się w tłusty czwartek, który w tym roku przypadł 8 lutego, a kończył się we wtorek: 13 lutego. Jest to czas zabawy, picia i jedzenia. Wtedy najbardziej pożądanymi potra- wami racuchy, pączki i faworki. To zakończenie karnawału wiąże się z wieloma zwyczajami.

Często po domach chodzi tzw. koza, czy maszkary zapustne, które poprzez swoje pieśni miały przywoływać wiosnę. W ich skład wchodzi np. baba, dziad lub Cyganka. Natomiast na Warmii zwykle w ostatni dzień karnawału o północy wieszano bardzo dobrze wymytą patelnię.
Czas przejściowy: karnawał a Wielkanoc

To wszystko symbolizowało koniec z tłuszczem i początek postu. Wielki Post zaczynający się w Środę Popielcową to przede wszystkim czas postanowień i czekania. W skrócie można powiedzieć, że oznacza to, iż Wielkimi krokami zbliża się Wielkanoc. Święto, które upamiętnia zmartwychwstanie Pana Jezusa i jest czasem radości. Dużo bardziej docenia się je kiedy uda się nam przetrwać w naszych postanowieniach wielkopostnych. Oczywiście na ten dzień trzeba się odpowiednio przygotować. Oprócz aspektów duchowych warto tez zainwestować w kwestie estetyczne. Dlatego bardzo niezbędne okażą się dekoracje wielkanocne.

Można je wykonać samemu np. zrobić ozdoby wielkanocne z wydmuszek, pisanki z muliny lub zajączka z pomponów. Jednak szybszym i łatwiejszym rozwiązaniem będzie kupno takich dekoracji, które na pewno będą lepsze jakościowo. Dlatego właśnie warto wejść na naszą kategorię z dekoracjami na Wielkanoc. Są tam najróżniejsze przedmioty i na pewno każdy znajdzie coś dla siebie. Wyróżniają się one oryginalnością, ale też można znaleźć wykonane tradycyjnie. Na pewno nie zabraknie tam pisanek wykonanych z różnego materiału np. ze styropianu oraz przyozdobionych cekinami, piórkami i wieloma innymi ozdobami.

Duży wybór jest również na stół wielkanocny. Są dostępne takie dekoracje jak: kurczaczki, stroiki, króliczki, serwetki itd. Ważne jest to, że na stronie mamy podany przejrzysty podział ozdób wielkanocnych. Te kategorie to: jajka/pisanki, dekoracje wiszące, decoupage, kurczaczki, dekoracje na piku, dekoracje piankowe, zestawy kreatywne, śmigus dyngus, dekoracje na stół i pozostałe. W tej ostatniej kategorii znaleźć można np. torebki prezentowe na Wielkanoc, gry wielkanocne lub koszyczki. Warto zaznaczyć, że każdy produkt ma wysokiej jakości zdjęcie, opis i cenę. Klient może z pełnym zaufaniem i na spokojnie zdecydować co chce kupić. Jest bez wątpienia łatwy i szybki sposób na to, aby w naszym domu było widać Wielkanoc.
Co jeść w Środę Popielcową?
Poznaj trzy pomysły na tradycyjne postne dania z kilku składników
Środa Popielcowa rozpoczyna okres Wielkiego Postu, który jest szczególnym czasem skupienia i refleksji dla katolików. W Środę Popielcową obowiązuje post ścisły, co za tym idzie - tradycyjnie powinno zachować się wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych.

Dania postne to uśredniając dania bezmięsne - takie właśnie potrawy należy jeść w Środę Popielcową, kierując się tradycją i naukami kościoła katolickiego. Nie znaczy to jednak, że tego dnia (Środa Popielcowa w tym roku wypada 14 lutego) trzeba żyć o chlebie i wodzie. Istnieje całkiem sporo przepisów na dania postne, które mimo braku mięsa w składzie świetnie smakują i nieźle sycą. Jednak nie wszystkich obowiązuje post.

Co jeść w Środę Popielcową i kto może jeść mięso w Środę Popielcową? Jadłospis tego dnia nie musi być nudny - oto trzy propozycje na postne, ale smaczne i pożywne dania.
Kto może jeść mięso w Środę Popielcową?
Według zaleceń kościoła katolickiego ścisły post obowiązuje trzy dni w roku - w Środę Popielcową, w Wielki Piątek oraz w Wigilię. Tego dnia zaleca się spożywanie jednego posiłku do syta oraz dwóch "mniejszych". Oczywiście w te dni nie powinno spożywać się mięsa, słodyczy ani alkoholu Jednak dyspensą od spożywania mięsa objęte są osoby, które ukończyły 60 lat, a także dzieci i młodzież do 14 roku życia. Ścisły post nie dotyczy także osób chorych i stosujących konkretne diety. Dla wszystkich innych i tych stosujących się do tradycji mamy kilka przepisów na obiad w Środę Popielcową.
1. Żur grzybowy
W moim rodzinnym domu w Środę Popielcową, a także w Wielki Piątek, babcia gotowała grzybowy żur. Kwaśny, intensywny w smaku i podawany z ziemniakami do dziś wzbudza we mnie przyjemne wspomnienie. Oto przepis.

Składniki:
2 słoiki suszonych grzybów (ok. 1 l pojemności każdy)
2 butelki zakwasu na żur
pęczek włoszczyzny (powinno być sporo marchewki)
3 cebule
sól, pieprz, ziele angielskie, liście laurowe
do podania: ugotowane ziemniaki
olej lniany rafinowany lub inny roślinny

Dzień wcześniej namocz suszone grzyby. Skrusz je w dłoniach i zalej zimną wodą. Włóż jedną cebulę pokrojoną na ćwiartki i mocz całą noc.
Następnego dnia przelej grzyby do garnka razem z wodą, w której się moczyły. Dolej ok. 1,5 litra wody, dołóż 4 listki laurowe, garstkę kulek ziela angielskiego i szczyptę soli. Gotuj na wolnym ogniu przez godzinę.
Do gotujących się grzybów dodaj warzywa (obrane i oczyszczone). Gotuj dalej na wolnym ogniu, aż będą miękkie. W tym czasie ugotuj ziemniaki.
Dwie cebule pokrój w kostkę i zeszklij na wolnym ogniu na oleju rzepakowym (wcześniej lekko posól olej, by pozbyć się goryczki). Połowę cebuli przełóż do garnka, resztę zostaw na okrasę.
Kiedy grzyby będą już miękkie, wyjmij warzywa, marchewkę pokrój w kostkę i ponownie wrzuć do zupy. Następnie wlej zakwas i dokładnie wymieszaj. Dopraw do smaku solą i pieprzem. Podawaj z ziemniakami okraszonymi cebulką.
2. Jajka po tatarsku
Jajka w sosie tatarskim to dla wielu przyjemne wspomnienie z czasów PRL, kiedy to danie stanowiło przysmak na prywatkach i pracowniczych stołówkach. Przepis jest banalny i szybki.

Składniki:
8 - 10 jajek ugotowanych na twardo (w zależności od wielkości i ilości porcji)
6 ogórków konserwowych
1 mały słoik marynowanych grzybków (można też użyć pieczarek)
1 cebula szalotka
2 łyżki posiekanego koperku
2 ząbki czosnku
kwaśna śmietana
majonez
łyżka ostrej musztardy (opcjonalnie)
ugotowane i ostudzone ziemniaki

Ogórki, grzybki oraz cebulę posiekaj drobną kostkę. Przełóż do miski i dodaj czosnek przeciśnięty przez praskę.
Do miski dodaj koperek, 3 łyżki śmietany oraz 2 łyżki majonezu, oraz musztardę. Całość wymieszaj i w razie potrzeby dopraw solą i pieprzem.
Ugotowane jajka pokrój na pół. Każdą połówkę polej sosem tatarskim. Podawaj z ostudzonymi ziemniakami.
Ślepe ryby - poznańska klasyka
Ślepe ryby to postna zupa ziemniaczana charakterystyczna dla Wielkopolski. Jest "ślepa", ponieważ nie pływają w niej oczka, które występują w zupach na mięsnym bulionie.
Składniki:
800 g ziemniaków
2 większe marchewki
2 pietruszki
pół selera
1 cały por
kwaśna śmietana
łyżka octu (lub więcej, jeśli ktoś lubi)
sól, pieprz, ziele angielskie, liście laurowe, czosnek granulowany
posiekany koperek lub natka do dekoracji

Warzywa obierz, umyj, pokrój i włóż do garnka. Dodaj 5-7 kulek ziela angielskiego oraz 4 listki laurowe i płaską łyżkę soli. Zalej zimną wodą i gotuj na niewielkim ogniu, aż warzywa będą miękkie.
Kiedy warzywa będą miękkie, wyjmij z wywaru por oraz przyprawy.
Zupę zapraw zahartowaną śmietaną i wymieszaj. Dopraw do smaku przyprawami i octem. Gotuj jeszcze 5 minut. Jeśli chcesz - zblenduj całość na gładki krem. Podawaj z kromką pieczywa lub grzankami.
Menu popielcowe dawniej
Kiedyś w Polsce bardzo gorliwie wypełniano zalecenia kościoła na Środę Popielcową oraz Wielki Post. W Środę Popielcową w wielu domach podawano kwaśny żur wielkopostny - jedną z najpowszechniejszych potraw serwowanych w tym dniu. Garnki z postnym żurem obnoszono też po wsi. W karczmach natomiast, aby przypomnieć wszystkim o konieczności przestrzegania postu, wieszano w widocznym miejscu śledziowy szkielet.
Dawna wieś polska pościła nie tylko w Środę Popielcową i Wielki Piątek, ale przez całe 40 dni. Na ten czas z diety znikały zupełnie nie tylko mięsa i tłuszcze zwierzęce, ale także słodycze i miód. Domy szlacheckie i mieszczańskie nie przestrzegały tak surowo wielkopostnej diety.
Żur postny na zakwasie
Żur postny z jajkiem, przyrządzany na zakwasie żytnim domowej roboty to danie na Wielki Piątek, ale nie tylko. Warto częściej  jeść tę zdrową, tradycyjną zupę. Sprawdź, jak zrobić tradycyjny żur postny według starej, śląskiej receptury. Możesz podać go z grzankami lub po prostu zjeść z kromką świeżego pieczywa.
SKŁADNIKI
    4 suszone grzyby
    2 cebule
    2 łyżki oliwy
    1/2 l zakwasu
    4 jajka na twardo
    Liść laurowy
    Ziele angielskie
    Sól i pieprz
Grzyby namocz, ugotuj w tej samej wodzie. Cebule obierz, posiekaj, przełóż do rondla i lekko zrumień na oliwie. Wlej litr wody, dodaj liść laurowy, ziele, trochę soli i pieprzu, gotuj 5 minut. Dołóż wywar z grzybów, pokrojone w paski grzyby, zakwas, całość zagotuj. Podawaj z jajkami pokrojonymi w ćwiartki.