Drzewo życia

Tuesday, 11 Mar, 2025

Ziołowe opowieści

Oliwnik wąskolistny (Elaeagnus angustifolia), znany również jako rosyjska oliwka, to niewielkie drzewo lub krzew, często wykorzystywany jako roślina ozdobna w ogrodach i parkach. Jest odporny na suszę i może rosnąć w trudnych warunkach, co czyni go przydatnym w rekultywacji terenów zdegradowanych. Przyciąga uwagę już z daleka, jego drobne listki i smukłe, młode pędy, kołysząc się na wietrze, sprawiają wrażenie migoczącego srebra.
Od wieków otaczany był aurą tajemnicy i ceniony w medycynie ludowej i kulturach Azji Środkowej oraz Europy Wschodniej.  
Według starożytnej perskiej legendy był darem bogów dla wędrowców przemierzających jałowe stepy. Opowieść mówi o człowieku, który zgubił się na pustkowiu i omdlał z wycieńczenia. Kiedy otworzył oczy, zobaczył przed sobą drzewo o srebrzystych liściach i złotawych owocach. Posilił się nimi i odzyskał siły. Od tamtej pory oliwnik nazywano „drzewem życia”, a jego owoce stały się symbolem zdrowia i odporności.
Syberyjscy szamani wierzyli, że liście oliwnika mogą chronić przed złymi duchami. Suszono je i noszono w woreczkach jako talizmany. Oliwnik był też uznawany za drzewo odpędzające złe moce. Mówiono, że kto posadzi go przy domu, temu nie grozi żadne nieszczęście.
Współczesna fitoterapia także ceni sobie owoce, liście, korę i kwiaty tej rośliny, głównie za zawarte w nich cenne substancje bioaktywne, które wspomagają organizm na różnych poziomach.
Dzięki zawartości garbników i związków fenolowych oliwnik wykazuje działanie przeciwzapalne. Jego owoce zawierają dużą ilość witaminy C oraz flawonoidy o silnym działaniu antyoksydacyjnym. Pobudzają wydzielanie soków trawiennych, co wspomaga trawienie i reguluje pracę jelit.  Owoce zmiażdżone wraz z liśćmi babki lancetowatej wykorzystuje się do kompresów na hemoroidy, a zarówno świeże, jak i suszone owoce oliwnika są tradycyjnym dodatkiem do przetworów i wyrobów alkoholowych.
Ekstrakty z owoców i olejek z oliwnika przyspieszają gojenie ran, redukują blizny i łagodzą podrażnienia skóry. Dzięki zawartości witaminy E olejek ten doskonale nawilża i odżywia skórę, zapobiegając jej starzeniu.
Napary z liści stosuje się przy niestrawności, bólach brzucha, problemach żołądkowych, łagodzeniu bólu mięśni i stawów. Regularne spożywanie naparów z liści lub przetworów z owoców pomaga wzmocnić układ odpornościowy i chroni organizm przed infekcjami.
Maści przygotowane ze świeżych liści pomagają w łagodzeniu bólu spowodowanego zapaleniem korzonków, dną moczanową i reumatyzmem, a także wspomagają gojenie ropni i trudno gojących się ran. Świeżo wyciśnięty z liści sok działa przeciwgorączkowo i był dawniej stosowany w leczeniu malarii.
Napar z kwiatów oliwnika ma właściwości relaksujące i uspokajające, pomaga w stanach napięcia nerwowego i bezsenności.
Związki obecne w oliwniku pomagają obniżać poziom złego cholesterolu (LDL) i wzmacniają ściany naczyń krwionośnych. Dzięki temu mogą zmniejszać ryzyko miażdżycy i nadciśnienia.
Napój wzmacniający odporność
2 łyżki suszonych owoców oliwnika zalać 1 szklanką wrzącej wody, zaparzać pod przykryciem 15 minut. Odcedzić, dodać 1 łyżeczkę miodu. Pić 1-2 razy dziennie.
Nalewka na trawienie
100 g owoców oliwnika zalać 500 ml wódki 40%, odstawić na 3 tygodnie, codziennie wstrząsając. Po tym czasie przecedzić, dodać 2 łyżki miodu.  Przechowywać w chłodnym miejscu. Pić po łyżeczce po posiłku.
Domowa maść na rany i bóle stawów
2 garście świeżych lub 2 łyżki suszonych liści oliwnika umieścić w garnku, dodać 100 ml oleju kokosowego, oliwy lub masła she. Podgrzewać olej z liśćmi na małym ogniu przez około godzinę, nie dopuszczając do wrzenia. Gdy olej nasyci się właściwościami rośliny, przecedzić go przez gazę lub sitko. Aby uzyskać gęstszą konsystencję, dodać 1 łyżeczkę wosku pszczelego i podgrzewać na małym ogniu do całkowitego rozpuszczenia. Gotową maść przelać do czystego, szklanego słoiczka. Można dodać 5-10 kropli olejku eterycznego np. lawendowego lub eukaliptusowego (opcjonalnie) Pozostawić do ostygnięcia. Stosować na bóle stawów, reumatyzm, trudno gojące się rany, podrażnienia skóry i infekcje. Smarować obolałe miejsca 1-2 razy dziennie. Przechowywać w chłodnym miejscu, najlepiej w lodówce. Maść zachowuje świeżość przez około 3-6 miesięcy.
Przeciwwskazania
Chociaż oliwnik wąskolistny ma wiele potencjalnych korzyści zdrowotnych, istnieją pewne przeciwwskazania i sytuacje, w których należy zachować ostrożność.
Nie zaleca się stosowania go w czasie ciąży i karmienia piersią, ponieważ brakuje wystarczających badań dotyczących jego bezpieczeństwa w tych okresach
Osoby uczulone na rośliny z rodziny oliwnikowatych powinny unikać jego stosowania. Oliwnik wąskolistny może także wchodzić w interakcje z niektórymi lekami, w tym z lekami przeciwzakrzepowymi i lekami na nadciśnienie.
Jakiekolwiek wątpliwości dotyczące stosowania oliwnika, zawsze warto skonsultować się z lekarzem lub zielarzem - fitoterapeutą.
Ilona Girzewska • Certyfikowany Zielarz Fitoterapeuta • Tel: 416-882-0987
FB: Ziołowe opowieści
Podcast: radio7toronto.com