Święty Dar Ziemi

Wyobraźcie sobie rozległe prerie Ameryki Północnej. Morze traw falujące na wietrze, a pośród nich – dumne, purpurowe kwiaty, przypominające małe, zachodzące słońca schylone ku ziemi. To Jeżówka purpurowa (Echinacea), roślina, którą rdzenne plemiona nazywały świętym darem Ziemi.
Według legendy Siuksów, jeżówka narodziła się z krwi rannego wojownika, którego uratowała bogini ziemi. Powiedziała mu wtedy: „Twoja krew stanie się kwiatem, który będzie chronił twoich braci i siostry”. Od tej pory purpurowe kwiaty uznawano za symbol zdrowia i ochrony.
Rdzenni mieszkańcy Ameryki używali jeżówki na wiele sposobów. Szamani przykładali świeże korzenie do ran i ukąszeń węży, parzyli napary na gorączkę, a korzeń podczas żucia łagodził ból zębów i gardła. Wojownicy przed wyprawą pili wywar z jeżówki, wierząc, że daje im odporność i siłę.
Jeżówka purpurowa, znana w Ameryce od wieków, dotarła do Europy dopiero w XVII wieku. Początkowo była traktowana jako botaniczna ciekawostka i roślina oz-dobna, dopiero później zaczęto dostrzegać jej leczniczy potencjał.
Prawdziwy przełom nastąpił na przełomie XIX i XX wieku. To właśnie wtedy niemieccy i szwajcarscy lekarze oraz zielarze zainteresowali się jeżówką na większą skalę. W czasach, gdy antybiotyki nie były jeszcze dostępne, szukano naturalnych środków o działaniu przeciwzapalnym i wzmacniającym. Jeżówka okazała się rośliną niezwykłą – nie tylko wspomagała gojenie ran i łagodziła infekcje, ale również pobudzała naturalną odporność organizmu.
W Niemczech powstały pierwsze standaryzowane preparaty z jeżówki – nalewki, ekstrakty i maści, które trafiły do aptek i stały się popularnym środkiem profilaktycznym w okresach zwiększonej zachorowalności. Z czasem zainteresowanie tą rośliną przeniosło się do laboratoriów – zaczęto prowadzić badania kliniczne nad jej skutecznością.
Dziś w Niemczech i Szwajcarii jeżówka purpurowa należy do najlepiej przebadanych roślin leczniczych. Znajduje się w oficjalnych farmakopeach i jest stosowana zarówno w medycynie naturalnej, jak i w produktach leczniczych dostępnych w aptekach bez recepty.
Co więcej, niemieckie instytuty fitoterapii podkreślają, że regularne, krótkie kuracje ekstraktami z jeżówki mogą zmniejszyć ryzyko infekcji sezonowych. Szwajcaria z kolei stała się jednym z największych producentów preparatów z jeżówki na świecie.
Co kryje w sobie jeżówka? Naukowcy odkryli, że zawiera polisacharydy, alkamidy, polifenole i olejki eteryczne. To właśnie one mobilizują nasz układ odpornościowy, pomagają skrócić czas przeziębienia, łagodzą stany zapalne i wspierają gojenie ran.
Jak można ją stosować? Oto kilka receptur.
Napar z ziela jeżówki (wzmacniający odporność)
1–2 łyżeczki suszonego ziela jeżówki (liście i kwiaty) zalać 250 ml wrzątku. Przykryć i parzyć 10–15 minut, odcedzić. Pić 1–2 razy dziennie, szczególnie w okresach zwiększonego ryzyka infekcji lub przy pierwszych objawach przeziębienia.
Wywar z korzenia jeżówki (przeciwzapalny i wzmacniający)
2 łyżeczki suszonego, pokrojonego korzenia jeżówki zalać 250 ml zimnej wody, doprowadzić do wrzenia. Gotować na małym ogniu 10–15 minut, odcedzić i lekko przestudzić. Dawkować 1–2 razy dziennie. Można pić profilaktycznie lub wspomagająco przy infekcjach.
Nalewka alkoholowa z korzenia jeżówki
100 g świeżego lub suszonego korzenia jeżówki pokroić i umieścić w ciemnej szklanej butelce. Zalać 500 ml alkoholu 40–50% (wódka lub spirytus rozcieńczony) i szczelnie zamknąć butelkę. Macerować 2–3 tygodnie w ciemnym miejscu, codziennie wstrząsając. Przecedzić przez gazę lub sitko. Dawkować 20–30 kropli, 2 razy dziennie w okresach infekcji lub jako wsparcie odporności.
Maść z jeżówki
2–3 łyżki suszonego ziela lub korzenia jeżówki i 100 g tłuszczu (masło shea, smalec gęsi lub wazelina) podgrzewać w kąpieli wodnej przez 20–30 minut. Odcedzić, pozostawić do ostygnięcia. Przechowywać w szczelnie zamkniętym słoiku w chłodnym miejscu. Stosować na trudno gojące się rany, stany zapalne skóry, wypryski, opryszczkę, oparzenia czy rany chemiczne. Nakładać 1–2 razy dziennie.
Płukanka do jamy ustnej
1 łyżeczkę suszonego ziela jeżówki zalać 200 ml wrzątku i parzyć 10 minut. Odcedzić, przestudzić do temperatury pokojowej. Płukać jamę ustną i gardło 2–3 razy dziennie przy stanach zapalnych, aftach czy bólach gardła.
PRZECIWWSKAZANIA
Nie stosować przy chorobach autoimmunologicznych, po przeszczepach, w przypadku uczulenia na rośliny astrowate (np. rumianek, nagietek). W czasie ciąży i karmienia tylko po konsultacji z lekarzem. Nie stosuje się też jeżówki przewlekle, najlepiej w krótkich kuracjach 2 tygodnie i 2 tygodnie przerwy.
Kiedy będziecie pili napar z tej rośliny w jesienne i zimowe dni, pamiętajcie, że wciąż korzystacie z tej samej mocy, którą odkryli przed wiekami wojownicy i szamani prerii. Bo Jeżówka purpurowa to roślina pomost – łączy legendy dawnych ludów z nowoczesną medycyną naturalną.
Ilona Girzewska
Certyfikowany Zielarz Fitoterapeuta
Tel: 416-882-0987 • FB: Ziołowe opowieści • Podcast: radio7toronto.com
Comment (0)