Jak prawidłowo używać jajek
Kulinaria
Od zawsze obecne w wierzeniach, obrzędach i sztuce. W wielu kulturach symbol nowego początku i odrodzenia. Jajko – podobno od niego wszystko się zaczęło. A nawet jeśli nie wszystko, to z pewnością niejedna pyszna potrawa. Z wyglądu niepozorne, ale daje pole do popisu zarówno początkującym kucharzom, jak i osobom zaprawionym w kulinarnych bojach. Szukasz pomysłu na pyszne śniadanie (nie tylko wielkanocne), rodzinny obiad, efektowny deser albo elegancką przystawkę? Jajka załatwią sprawę!
Na talerzu doskonale komponuje się z wieloma produktami, przechowuj je oddzielnie. Inaczej wchłonie zapachy całej reszty Twoich zapasów. Skorupka jest natomiast wyposażona w naturalną powłokę, która chroni przed wnikaniem bakterii do jego wnętrza. Dlatego jajo myj dokładnie, ale dopiero bezpośrednio przed użyciem! Odpowiednie przechowywanie gwarantuje zachowanie tego, co w jajku najcenniejsze.
Zawiera pełnowartościowe białko, bogate w aminokwasy egzogenne, których ludzki organizm nie jest w stanie samodzielnie wytworzyć. Ich proporcje są idealne dla człowieka i trudno znaleźć je w innych produktach naturalnych. Stanowi źródło wapnia, kwasów Omega-3, Omega-6, a także witamin A i D, które pomagają w prawidłowym funkcjonowaniu układu odpornościowego. Z kolei zawartość witaminy B6 i B12 przyczyniają się do utrzymania właściwego metabolizmu energetycznego.
Większość źle gotuje jajka. Stają się zupełnie bezwartościowe
Sina obwódka wokół żółtka jajka na twardo może budzić niepokój.
Podczas gotowania jajek na twardo, niektórzy z nas zauważyli nieestetyczną siną obwódkę wokół żółtka. Na pierwszy rzut oka może to wyglądać niepokojąco, ale w rzeczywistości jest to wynik reakcji chemicznej. Gdy jajko gotuje się zbyt długo, siarka zawarta w żółtku reaguje z żelazem obecnym w białku, tworząc siarczek żelaza. To właśnie ten związek odpowiada za charakterystyczny, ciemny kolor obwódki.
Zbyt długie gotowanie jajek jest główną przyczyną powstawania sinej obwódki. Jeśli jajko pozostaje w gorącej wodzie dłużej niż 10-12 minut, ryzyko pojawienia się tego efektu znacznie wzrasta. Dlatego ważne jest, aby kontrolować czas gotowania, aby uniknąć nieestetycznych zmian oraz utraty wartości odżywczych. Przyjmuje się, że jajko gotowane dłużej niż 7 minut, traci połowę witamin i minerałów!
Wielu z nas zastanawia się, czy jajko z siną obwódką jest bezpieczne do spożycia. Odpowiedź jest prosta: tak, jest bezpieczne. Zmiana koloru jest defektem estetycznym i nie wpływa na smak jajka. Jajko z siną obwódką można jeść bez obaw, ponieważ nie jest to oznaka zepsucia, musimy się jednak liczyć z tym, że ma znacznie mniej wartości od ożywczych.
Najzdrowsze sposoby przygotowania jajek
Gotowanie na miękko lub na twardo: gotowane jajka są uważane za jedną z najzdrowszych form ich spożycia. Gotowanie nie wymaga dodatku tłuszczu, co pozwala zachować niską kaloryczność potrawy. Jajka na miękko, z płynnym żółtkiem, są szczególnie polecane, ponieważ zachowują więcej witamin i minerałów.
Jajka w koszulkach: to kolejna zdrowa opcja, która nie wymaga użycia tłuszczu. Jajka w koszulkach są delikatne i niskokaloryczne, co czyni je idealnym wyborem dla osób dbających o linię.
Pieczenie: pieczone jajka, na przykład w formie szakszuki, to świetny sposób na połączenie jajek z warzywami, co dodatkowo wzbogaca posiłek o witaminy i minerały.
Smażenie jajek: smażenie jajek, zwłaszcza na dużej ilości tłuszczu, może prowadzić do utraty cennych składników odżywczych i zwiększenia kaloryczności potrawy. Smażone jajka mogą zawierać więcej utlenionych tłuszczów, które są mniej korzystne dla zdrowia. Jeśli zdecydujesz się na smażenie, używaj minimalnej ilości tłuszczu o wysokiej temperaturze dymienia, takiego jak olej kokosowy czy masło klarowane.
Podsumowując, najzdrowsze są jajka gotowane na miękko lub w koszulkach, które zachowują najwięcej wartości odżywczych i są niskokaloryczne. Smażenie, zwłaszcza na dużej ilości tłuszczu, powinno być ograniczane, aby cieszyć się pełnią korzyści zdrowotnych płynących z jajek.
Z czym to się je?
Jajko niejedno ma imię. Na miękko, na twardo, faszerowane, zapiekane, smażone, a nawet w chmurze! Podobno francuski król Ludwik XIV wprost uwielbiał bezy, czyli pieczone w piecu słodkie, ubite białko jajka. Wiele deserów nie udałoby się bez tego skromnego pomocnika. To ono wpływa na smak i kolor przyszłego wypieku. Co najważniejsze – pozwala połączyć jego wszystkie elementy w całość. Jajko rządzi! Nie wbijaj go jednak bezpośrednio do reszty składników. Najpierw umieść je w niewielkim naczyniu i oceń, czy jest świeże.
Ugotowane na twardo jajko wydaje się jednym z najprostszych przepisów na sycące śniadanie. Pamiętaj, by nie spędzało w gorącej wodzie zbyt wiele czasu. Wystarczy około 5 minut. Jajko lubi towarzystwo, ale nie każde. Nie przesadzaj z solą! To ona sprzyja podwyższaniu poziomu cholesterolu. Zamiast niej wybierz chrzan i koniecznie dodaj rzeżuchę dla nadania wyrazistego smaku.
Poszukiwacze nowych smaków nie poprzestają na tradycyjnych potrawach i dobrze znanych kurzych jajkach. Dużą popularnością cieszą się też jaja kacze, gęsie, przepiórcze. Wyruszając w kulinarną podróż do Azji, natkniemy się na jajka w najróżniejszej postaci. Japońska zupa ramen zyskuje coraz więcej fanów. Pewnie domyślasz się, jaki składnik gra na talerzu pierwsze skrzypce? Oczywiście smakowite jajko, marynowane w sosie sojowym i przyprawach, ugotowane na półtwardo.
Najodważniejsi śmiałkowie próbują chińskiego „stuletniego” jaja lub tradycyjnej potrawy kuchni południowo- i wschodnioazjatyckich o nazwie balut. To gotowane jajo kacze (rzadziej kurze), w którym znajduje się w pełni uformowany zarodek ptaka.
Jajko „chmurka” na czosnkowej grzance
Czy może być coś lepszego niż jajka i parmezan? Jeśli zgadzacie się z nami, koniecznie wypróbujcie przepis na zapiekane jajka. Białka oddzielcie od żółtek i ubijcie na sztywną pianę. Później na podpieczone „chmurki” wyłóżcie żółtka, posypcie je parmezanem i szczypiorkiem. Na blasze podpieczcie również posmarowane masłem tosty. Gwarantujemy, że to śniadanie pokochają i duże, i małe głodomory.
Składniki:
2 jajka
szczypta soli
2 tosty pszenne
1 łyżka masła
30 g parmezanu
posiekany szczypiorek
ząbek czosnku
świeżo mielony pieprz
Piekarnik nagrzewamy do 180 stopni. Białka oddzielamy od żółtek i ubijamy ze szczyptą soli na sztywną pianę.
Na blachę wyłożoną papierem do pieczenia wykładamy ubite białka tak, by utworzyć dwie „chmurki” z wgłębieniem pośrodku. Wstawiamy do piekarnika na 5-7 minut – białka powinny się zarumienić.
W tym czasie chleb tostowy smarujemy masłem. Podpieczone „chmurki” wyjmujemy z piekarnika. Do wgłębień wsypujemy po łyżeczce startego parmezanu i odrobinie szczypiorku (resztę odkładamy, użyjemy jej do posypania). Na wierzch wylewamy żółtko. Obok na blasze układamy tosty – wstawiamy ją ponownie do piekarnika, na 7-8 minut.
Grzanki wyjmujemy, gdy się zarumienią. Nacieramy je czosnkiem. Po wyjęciu z piekarnika „chmurki” doprawiamy świeżo mielonym pieprzem i posypujemy pozostałym szczypiorkiem. Układamy je na tostach. Podajemy od razu po przygotowaniu.
„Szakszuka” szpinakowa
Tym, którym znudziła się tradycyjna pomidorowa szakszuka, polecamy ten przepis. Do przygotowania zielonej szakszuki możecie użyć też szczawiu, botwinki, jarmużu czy mangoldu, a także ziół, na przykład szczypiorku czy koperku. Zioła przysmażone razem z zieleniną uwolnią smakowity aromat kojarzący się z beztroskimi wakacjami na wsi.
Składniki:
2 łyżki masła
2 łyżki oliwy
2 ząbki czosnku
400 g świeżego szpinaku
1/2 szklanki śmietany 18%
100 g sera feta
3 jajka
sól
pieprz
szczypta gałki muszkatołowej
garść orzechów włoskich
Na patelni rozpuszczamy masło, dodajemy oliwę.
Czosnek obieramy, drobno siekamy i chwilę przesmażamy na tłuszczu.
Dodajemy szpinak i smażymy do momentu, aż zmniejszy objętość. Dodajemy śmietanę, wodę i dusimy szpinak bez przykrycia. Kiedy płyn odparuje, wkruszamy ser feta, doprawiamy solą, pieprzem oraz gałką muszkatołową i dobrze mieszamy.
Zawartość patelni przenosimy do naczynia żaroodpornego, robimy trzy wgłębienia i w każde wbijamy jajko. Wstawiamy do piekarnika nagrzanego do 180 stopni i pieczemy do momentu, aż jajko zetnie się do naszej ulubionej konsystencji, co powinno zająć 15-20 minut.
Do zielonej szakszuki można dodać też szczaw, botwinkę, jarmuż czy mangold, a także zioła, np. szczypiorek czy koperek. Przysmażone razem z zieleniną uwolnią smakowity aromat wakacji na wsi.
Jajka smażone w skorupkach
Tradycyjne jajka po polsku - faszerowane
Składniki
6 jajek
3 łyżki masła
1 łyżka drobno posiekanego szczypiorku
4 łyżki bułki tartej
sól i pieprz
dekoracja: np. rzeżucha, koperek, natka pietruszki
Jajka ugotować na twardo. Ostudzić i osuszyć. Ostrym nożem (najlepiej z piłką) przekroić wzdłuż na pół. Wydrążyć nie uszkadzając skorupek.
Białka i żółtka drobno posiekać i rozgnieść widelcem. Wymieszać z 2 łyżkami miękkiego masła i szczypiorkiem. Doprawić solą i pieprzem.
Masę jajeczną nałożyć do skorupek, posypać bułką tartą. Resztę masła roztopić na patelni, połówki jajek ułożyć bułką tartą do spodu.
Przykryć i trzymać na niezbyt dużym ogniu przez kilka minut. Można też jajka odwrócić i delikatnie podsmażyć z drugiej strony. Podawać na ciepło, udekorować.
Do nadzienia można też dodać pieczarki: 6 pieczarek pokroić na plasterki i usmażyć na łyżce masła, pod koniec dodać posiekaną natkę pietruszki. Wyłożyć na deskę, drobno posiekać i doprawić solą oraz pieprzem, dodać do nadzienia.
Omlet cesarski
Najbardziej puszysty omlet, który swoją konsystencją przypomina naleśniki, czyli omlet cesarski! Podzielony na niewielkie kawałki i podany z pysznym sosem oraz świeżymi owocami sprawi, że Twoje śniadania na słodko zyskają zupełnie nową jakość.
Składniki
SOS Z MROŻONYCH OWOCÓW
mrożone owoce leśne - 250 g
cukier - 3 łyżki
OMLET
jajko - 3 szt.
sól - 1 szczypta
mąka pszenna typ 450 - 100 g
ekstrakt waniliowy - 1 łyżeczka
mleko 3,2% - 120 ml
cukier - 2 łyżeczki
masło klarowane - 2 łyżki
DODATKOWO
serek homogenizowany waniliowy - 50 g
truskawka - 2 szt.
malina - 30 g
borówki - 30 g
mięta świeża
Mrożone owoce leśne razem z cukrem podgrzewamy na patelni. Kiedy woda wyparuje, a z owoców powstanie swego rodzaju konfitura, zdejmujemy je z patelni i przekładamy do miski.
Białka oddzielamy od żółtek i odkładamy je na bok. Żółtka dodajemy do miski z mąką i ekstraktem waniliowym. Do tak przygotowanych składników stopniowo wlewamy mleko, cały czas mieszając masę. Następnie białka ubijamy na sztywną pianę i dodajemy ją do ciasta. Całość delikatnie mieszamy, aby ciasto pozostało puszyste.
Na patelni roztapiamy masło klarowane. Kiedy patelnia będzie mocno rozgrzana, a masło roztopione, na patelnię wylewamy ciasto. Patelnię przykrywamy pokrywą i smażymy omlet na jak najmniejszym ogniu przez ok. 10 minut lub do momentu, aż góra się zetnie. Tak przygotowany omlet odwracamy na drugą stronę, podsmażamy na złoty kolor i rozdzielamy za pomocą szpatuły na kwadraty. Całość mieszamy.
Gotowy omlet przekładamy na talerz i ozdabiamy podsmażonymi z cukrem owocami lasu oraz serkiem homogenizowanym. Truskawki kroimy na mniejsze kawałki i wraz z malinami i borówkami układamy je na omlecie.
Jajka po grecku
Składniki:
5 jajek ugotowanych na twardo
Sos warzywny:
270 g obranej marchewki
140 g obranej pietruszki
80 g obranego selera
80 g pora
1 biała cebula (60g)
2/3 szklanki wody
5 łyżek oleju
6 łyżek koncentratu pomidorowego
1 łyżka tymianku suszonego
sok z cytryny do smaku (ewentualnie ocet)
cukier do smaku
sól do smaku
pieprz czarny mielony do smaku
Dekoracja:
jajko na twardo
marchewka
por
Marchewkę, pietruszkę i seler zetrzeć na grubych oczkach tarki jarzynowej. Pora i cebulę posiekać. Warzywa przełożyć do garnka, dodać olej. Całość podlać wodą i dusić 20 min, od czasu do czasu mieszając. Następnie dodać koncentrat pomidorowy, tymianek i sok z cytryny. Dusić jeszcze około 5 min - do miękkości. Sos doprawić do smaku. Wystudzić.
Jajka obrać ze skorupek i przekroić na połówki. Naczynie lub salaterkę wyłożyć połową sosu, następnie ułożyć połówki jajek (stroną przekrojoną ku górze), na to natomiast pozostały sos. Dowolnie udekorować. Potrawę podawać schłodzoną.
Powiązane wiadomości
Comment (0)