•   Thursday, 28 Mar, 2024
  • Contact

Wigilia po śląsku

Sztuka kulinarna

Wigilia w żadnym polskim domu nie może obejść się bez tradycyjnych dań. W każdym regionie kraju są to podobne potrawy. Barszcz, pierogi, uszka, grzybowa zupa itd. Ślinka niewątpliwie cieknie na myśl o tych pysznościach, ale czy na pewno w całej Polsce spożywa się w Wigilię te same pyszności?
Każdy region to inne kulinaria, odmienne doznania a szczególnie wyróżnia się na tym tle Śląsk. Śląskie dania na Wigilię to makówki-makiełki, zupy po śląsku: zupa rybna, zupa grzybowa z gałuszkami, konopiotka, kompot wigilijny.
Zupa grzybowa z gałuszkami
 Na wielu, śląskich stołach obowiązkowo musi znaleźć się zupa grzybowa z gałuszkami. Przygotowanie tego dania jest bardzo proste i powinno przypaść do gustu wielu osobom.
Składniki:
Garść suszonych grzybów, 2 litry bulionu warzywnego, pieprz i sól do smaku.
Gałuszki - 30 dag mąki pszennej, 1/2 łyżeczki soli, 1 łyżka masła.
Wykonanie tej zupy rozpoczynamy od namoczenia grzybów dzień wcześniej. Dopiero następnego dnia grzyby gotujemy w tej samej wodzie, w której się moczyły. Po ugotowaniu, grzyby kroimy w paski. Następnie do otrzymanego, grzybowego wywaru dodajemy kostki bulionu warzywnego.
Całość gotujemy 15 minut. Następnie doprawiamy do smaku pieprzem. Kolejny krok polega na przecedzeniu zupy przez sito. Następnym krokiem jest włożenie do zupy pokrojonych grzybów oraz ugotowanie gałuszek czyli klusek z pszennej mąki. Ich przygotowanie jest bardzo proste.
Przesypujemy mąkę do miski, dodajemy 1/2 łyżeczkę soli, 1 łyżkę masła oraz wodę, wystarczająco dużo, aby zagnieść twarde ciasto. Z otrzymanego ciasta formujemy wałeczki, które następnie skubiemy w małe kluseczki czyli gałuszki. Gotujemy je w osolonej wodzie. Zupę grzybową z gałuszkami należy podawać w misce, a gałuszki polać olejem roślinnym.
•••
Siemieniotka
Jest jedną z najbardziej znanych świątecznych zup. Wigilijne potrawy, takie jak siemieniotka wykonywane są nadal w wielu domach, pomimo iż nie jest to potrawa młoda. Pierwszych wzmianek o tej potrawie należy doszukiwać się w XIX wieku.
Składniki:
1 kg nasion konopi, 1 cebula, 100 ml słodkiej śmietany,  sól, cukier, pieprz
Wykonanie tej potrawy jest bardzo proste. Na początku gotujemy nasiona konopi. Musimy pamiętać, aby przy tym odlewać wodę kilka razy. Pozwoli to pozbyć się goryczy z nasion. Następny krok to odcedzenie nasion w momencie kiedy zaczną pękać. Po ich odcedzeniu ucieramy je drewnianą pałką na sitku.
Przelewamy przy tym całość wodą, aby uzyskać mleczko. Teraz musimy powstałe mleczko zagotować z wodą oraz główką cebuli. Po wygotowaniu cebuli, wyjmujemy ją, a do mleczka dodajemy słodką śmietanę. Całość doprawiamy pieprzem, solą i cukrem. Zupę należy podawać z uprażoną kaszą jęczmienną, wigilijne potrawy z zupą siemieniotką na pewno nabiorą nowego, świątecznego charakteru.
•••
Zupa rybna
To raczej niezbyt znane danie jako potrawa wigilijna. Natomiast na Śląsku z tej okazji jak najbardziej podawana, a co więcej łatwa w wykonaniu.
Składniki:
2 głowy karpia, marchew, pietruszka, dwa ziemniaki, natka pietruszki, kawałek selera, cebula, pieprz i sól, ziele angielskie, liść laurowy, zwykła bułka, łyżka masła
Rybę oczyszczamy zalewamy mniej więcej 2 l. wody. Gotujemy przez ok. 15 min. Dodać obrane i pokrojone w kostkę warzywa oraz podsmażoną cebulkę i przyprawy. Wywar gotuje się na małym ogniu a podawać najlepiej z grzankami zrobionymi z bułki i podpieczonymi z masłem na patelni.
•••
Moczka
Moczka jest potrawą bardzo lubianą i smaczną. Składa się z orzechów, migdałów, ugotowanych owoców oraz innych bakalii. Pierwsze wzmianki o tej potrawie pochodzą z XIX w. Widniała w nich ona pod nazwą bryja.
Składniki:
250 dag piernika (ciemnego), 20 dag migdałów, 40 dag rodzynek, 150 dag orzechów laskowych, sok z 3 dużych cytryn, szczypta soli, 3 duże łyżki cukru, 3 litry wody.
Wykonanie moczki nie jest trudne. Wcześniej przygotowany piernik musimy zamoczyć na kilka godzin w 3 litrach wody, do momentu aż się dobrze rozmoczy. Następnie musimy sparzyć migdały i obrać ze skórek. Wigilijne potrawy bardzo często są wzbogacoe bakaliami. Tak samo rzecz wygląda z moczką. Migdały i orzechy musimy drobno pokroić. Następnie dodajemy resztę składników i całość mieszamy. Gotujemy na małym ogniu przez około 30 minut. Moczka powinna mieć wygląd rzadkiej marmolady z kawałkami orzechów, migdałów oraz ugotowanych owoców.
•••

 

 

Makówki
 ”A cóż to dopiero były za kulinarne przeżycia, gdy zbliżały się święta. Wtedy w całym domu pachniało wszystkimi piernikowymi wonnościami: anyżkiem, cynamonem, wanilią, kolendrą, goździkami, imbirem (…). W wanience pluskały się ryby, w rondlu smażył się na miodzie mak do makówek (…). W tej książce znajdują się również przepisy na makówki opolskie i makówki cieszyńskie” - napisała Wera Sztabowa w "Krupnioku i Moczka, czyli gawędy o kuchni śląskiej".
Wigilijne potrawy, takie jak makówki na Śląsku są znane przynajmniej od początku XIX wieku.
Składniki:
25 dag zmielonego maku, 2-3 czerstwe bułki, 1 l mleka lub wody, 4 łyżki cukru, 2 łyżki miodu, 1 paczka cukru waniliowego lub olejek migdałowy, 2 łyżki roztopionego masła, 4 łyżki rodzynek, 2 łyżki kakao, kilka migdałów, szczypta soli.
Przygotowanie makówek nie jest trudne. Na początku mak zalewamy wrzącym mlekiem. Dodajemy cukier, opłukane rodzynki oraz sparzone i pokrojone migdały. Kolejny krok to dodanie masła, kakao oraz miodu i szczypty soli. Całość musimy zagotować. Następnie kroimy bułkę w plasterki i kładziemy warstwami w salaterce. Bułki powinny znaleźć się na spodzie, a mak na górze. Po przygotowaniu potrawy, powinniśmy ją na chwilę odstawić, tak aby bułki zmiękły i nasączyły się mlekiem.
•••
Śląski kompot wigilijny
- wielu rodowitych Ślązaków uwielbia ten kompot, którego przygotowanie jest bardzo proste. Wigilijne potrawy z śląskim kompotem na stole stanowią świąteczną klasykę.
Składniki:
15 dag śliwek suszonych, 5 fig, 6 dag rodzynek, 10 dag jabłek suszonych, 10 dag gruszek suszonych, 5 dag moreli suszonych, 20 dag cukru, sok z 1/2 cytryny, 2,5 litra wody.
Przygotowanie tego kompotu jest bardzo proste. Na początku musimy opłukać i namoczyć w letniej wodzie śliwki, jabłka, gruszki oraz suszone morele. Następnie, po kilku godzinach dodajemy suszone figi oraz cukier. Całość gotujemy w tej samej wodzie, w której moczyliśmy nasze owoce. Kiedy zauważymy, że owoce robią się miękkie dodajemy opłukane rodzynki. Owoce gotujemy do uzyskania miękkości. Na koniec dodajemy do smaku sok z cytryny.

Powiązane wiadomości

Comment (0)

Comment as: