Udar cieplny to śmiertelne zagrożenie
Niektórzy z nas w upały ledwie zipią, inni czują się świetnie. Jednak przebywanie w wysokiej temperaturze, niezależnie od sympatii do słońca, może doprowadzić do wyczerpania, a jeśli nic z tym nie zrobimy - do udaru cieplnego.
Specjaliści od dawna uczulają, żeby w czasie upałów nie przebywać w pełnym słońcu i pić dużo płynów. Nie należy także uprawiać sportu lub wykonywać prac wyczerpujących fizycznie: takie działanie zwiększa ryzyko utraty nie tylko zdrowia, ale i życia, bo naraża na śmiertelnie groźną hipertermię. Przypominamy o tych podstawowych zasadach co roku latem.
Hipertermia – niebezpieczny wzrost wewnętrznej temperatury ciała
Jest to skutek albo zwiększonego wytwarzania ciepła, albo upośledzenia mechanizmów fizjologicznej utraty ciepła.
Osłabienie cieplne - objawy
Najczęściej pierwszym objawem są boles-ne kurcze mięśni brzucha lub/i kończyn (tzw. kurcze cieplne). Ponadto:
• Zmęczenie i osłabienie,
• Ból głowy,
• Zawroty głowy,
• Nudności.
Uwaga! Skóra jest zwykle wilgotna, chłodna i blada
Osłabienie cieplne - co robić?
• Zaprzestać wysiłku
• Pić płyny, najlepiej o pokojowej temperaturze. Uwaga! Małymi łykami!
• Położyć się w cieniu.
• Jeśli nie ma poprawy albo co gorsza - objawy narastają – należy wezwać pomoc.
Osłabienia cieplne - czego nie robić?
• Nie wolno kontynuować wysiłku fizycznego
• Pić alkoholu w jakiejkolwiek postaci
Udar cieplny - objawy
• Nudności i wymioty,
• Zaburzenia świadomości,
• Utrata przytomności
• Skóra gorąca, czerwona i sucha (!),
• Szybkie bicie serca i szybki oddech.
Udar cieplny jest często poprzedzony osłabieniem, ale może wystąpić nagle bez jakichkolwiek wyraźnych sygnałów ostrzegawczych.
Udar cieplny - co robić?
Należy natychmiast wezwać pogotowie ratunkowe, a w czasie oczekiwania wykonać następujące czynności, będąc gotowym – w razie konieczności – na przeprowadzenie resuscytacji:
• Ułożyć osobę poszkodowaną w cieniu
• Zdjąć nadmiar odzieży
• Schłodzić poszkodowanego: skropić ciało wodą w temperaturze pokojowej i energicznie wachlować, by wzbudzić ruch powietrza; jeśli jest taka możliwość – ułożyć poszkodowanego pod wentylatorem
• Można położyć zimne okłady pod pachy i na pachwiny poszkodowanego.
Udar cieplny - czego nie robić?
• Zwlekać z wezwaniem pomocy
• Oblewać poszkodowanego zimną wodą – może dojść do dreszczy, a te zwiększają produkcję ciepła w organizmie oraz do obkurczenia naczyń krwionośnych pod skórą. W efekcie zablokowane zostanie usuwanie nadmiaru ciepła - tymczasem chodzi o jak najszybsze i skuteczne obniżenie temperatury wewnętrznej.
• Podawać leków przeciwgorączkowych – nie są skuteczne w obniżaniu temperatury, która wzrosła ze względu na przebywanie w upale.
Kto powinien szczególnie uważać na upały?
Zdolność do znoszenia wysokich temperatur zależy od indywidualnych cech człowieka. Są jednak grupy, dla których upały są szczególnie niebezpieczne wskutek ich stanu zdrowia albo – jak w przypadku dzieci czy osób starszych – stopnia dojrzałości czy wydolności fizjologicznej ich organizmu, albo – ze względu na aktywność fizyczną.
Szczególną ostrożność podczas pogody z wysokimi temperaturami powinny zachować:
• dzieci i osoby starsze
• uprawiające sport lub wykonujące pracę wymagającą wysiłku fizycznego
• z otyłością,
• przyjmujące leki moczopędne;
• z niewydolnością krążenia
• z chorobami ośrodkowego układu nerwowego
• przyjmujące beta-blokery.
Jak się chronić przed szkodliwym wpływem upałów?
• najlepiej nie wychodzić na zewnątrz, a w razie takiej konieczności – szukać cienia;
• pić minimum 2,5 litra niegazowanej wody;
• użyć wiatraków, one co prawda nie ochładzają powietrza, ale powodują jego ruch;
• zasłaniać na dzień okna i nie pozwalać na nagrzewanie się mieszkań;
• brać chłodne kąpiele i prysznice;
• pamiętać o lekkostrawnej diecie;
• unikać alkoholu;
• monitorować poziom ciśnienia krwi, a kiedy ono wzrasta, obniżać je według wskazań lekarza, aby nie doprowadzać do niebezpiecznych dla zdrowia i życia sytuacji.
Beata Igielska/PAP
Powiązane wiadomości
Comment (0)