Goździki - cenniejsze niż złoto
Ziołowe opowieści
Goździki, czyli pąki kwiatowe drzewa goździkowego (Syzygium aromaticum), mają długą i fascynującą historię, sięgającą wieków, a wzmianki o nich pojawiają się w chińskich tekstach datowanych na około 200 r. n.e..
W starożytnych Chinach były symbolem bogactwa i luksusu, dostępne tylko dla arystokracji i cesarskiego dworu. Istnieje nawet legenda, że każdy, kto chciał przemówić przed cesarzem, musiał najpierw przeżuć goździk, by odświeżyć oddech.
Przypisywano też goździkom moc ochronną – wierzono, że noszenie ich przy sobie chroni przed złymi duchami i chorobami. Z tego powodu goździki często używano w rytuałach i obrzędach mających odpędzać złe moce.
Handel goździkami przynosił ogromne zyski i prowadził do wielkich konfliktów, a nawet wojen. W średniowieczu były tak cenne, że czasami wymieniano je na złoto o tej samej wadze!
Pochodzą z Wysp Korzennych, zwanych też Molukami, w Indonezji. To tam drzewa goździkowe rosną dziko w tropikalnym klimacie.
W XV wieku europejscy odkrywcy zaczęli poszukiwać nowych szlaków handlowych, aby uzyskać dostęp do egzotycznych przypraw, w tym goździków. W 1512 roku Portugalczycy zmonopolizowali handel goździkami, ustanawiając kontrolę nad ich uprawą na Wyspach Korzennych.
W XVII wieku, po wojnie holendersko-portugalskiej, Holendrzy przejęli kontrolę nad handlem goździkami i zaczęli zakładać plantacje w innych regionach, takich jak Mauritius, Reunion i Cejlon (Sri Lanka), aby zaspokoić rosnące zapotrzebowanie na tę przyprawę.
Drzewa goździkowe osiągają wysokość do 20 metrów, a ich pąki zbierane są tuż przed kwitnieniem, kiedy mają intensywny aromat. Po zbiorze są suszone, co nadaje im charakterystyczny wygląd i zapach. Obecnie głównymi producentami goździków są Indonezja, Madagaskar, Tanzania i Sri Lanka.
Te suszone pąki kwiatowe drzewa goździkowego, znane są nie tylko jako aromatyczna przyprawa, ale także ze względu na swoje liczne właściwości lecznicze.
Tradycyjna medycyna chińska i ajurweda polecają wyciągi z goździków jako środek odkażający do stosowania wewnętrznego i zewnętrznego przy infekcjach pasożytniczych, jak pierwotniaki i lamblie. Eugenol z goździków działa jako naturalny środek przeciwbólowy i przeciwzapalny, wspomaga także leczenie kandydozy, czyli grzybicy wywołanej przez drożdżaki Candida.
Olejek goździkowy wcierany w skórę łagodzi swędzenie i objawy alergiczne, wysypki oraz reakcje po ukąszeniach owadów. Stosowany jest również do łagodzenia bólu zębów i stanów zapalnych dziąseł. Ma silne właściwości przeciwbakteryjne, które mogą wspierać organizm w walce z infekcjami. Jest skuteczny przeciwko wielu patogenom i stosowany w leczeniu infekcji układu oddechowego. Wcieranie preparatów z goździków w skronie łagodzi bóle głowy i zatok, a w bolące stawy i mięśnie – zmniejsza te bóle.
Goździki można wykorzystać w różny sposób, poniżej kilka receptur.
Napar z goździków
Zalać 1 małą łyżeczkę goździków szklanką wrzątku, odstawić pod przykryciem na pół godziny. Przecedzić i pić 3 razy dziennie po 100 ml. Zamiast wody można użyć mleko i dodać miód, a tak przygotowaną miksturę stosować przy kaszlu, anginie, grypie i przeziębieniu.
Olejek goździkowy
10 dag goździków zalać 200 ml podgrzanego oleju. Ostudzić, przelać do słoika i szczelnie zamknąć. Odstawić na dwa tygodnie w ciemne miejsce (codziennie wstrząsać). Po tym czasie przefiltrować i zlać do butelki.
Odwar z goździków
Zalać szklanką wody łyżkę goździków, gotować 5 minut na małym ogniu, odstawić na 15 minut, przecedzić. Stosować w formie płukanki przy zapaleniu gardła i jamy ustnej, a także przy bólu zębów i dziąseł. Taki odwar świetnie sprawdzi się jako dodatek do kąpieli stóp przy ich nadmiernej potliwości.
Nalewka goździkowa
15 dag goździków zalać w słoiku 500 ml alkoholu 40%, szczelnie zamknąć i odstawić na 2 tygodnie w chłodne i ciemne miejsce, codziennie wstrząsając. Po tym czasie przefiltrować i przelać do butelki z ciemnego szkła. Pić raz dziennie po 5 ml rozcieńczone 50 ml wody lub mleka. Nierozcieńczoną nalewkę można stosować zewnętrznie, przy bólach mięśni i stawów, a także jako środek odstraszający komary i pasożyty.
Zimowa herbata z goździkami i imbirem
Do dzbanka wsypać 3 łyżeczki herbaty, dodać 5-7 goździków, zalać wrzątkiem. Dodać 1 laskę cejlońskiego cynamonu, 2 plastry cytryny, 2 plastry pomarańczy i kilka plasterków świeżego imbiru. Zaparzać pod przykryciem, przelać przez sitko do kubka, dodać miód. Pić gorące.
Przeciwwskazania: Kobiety w ciąży i karmiące, a także osoby z zaburzeniami krzepnięcia krwi oraz padaczką powinny ograniczyć spożycie goździków. Olejek goździkowy może też u niektórych osób wywołać reakcje alergiczne.
Ilona Girzewska • Certyfikowany Zielarz Fitoterapeuta
Tel: 416-882-0987 • FB: Ziołowe opowieści • Podcast: Radio7toronto.com
Comment (0)